Tijdens mijn recente reis naar Ethiopië, kreeg ik een briefje in mijn handen gedrukt van een jongen van een jaar of 15. Samen met onze partnerorganisaties AMREF en IPPF, bezocht ik een middelbare school waar programma’s voor seksuele voorlichting werden opgezet. Door middel van dans en rollenspelen worden jongeren daar geïnformeerd over safe seks en krijgen ze de mogelijkheid om ‘Voluntary Counseling and Testing’ te doen, oftewel een HIV/aids test en indien nodig een medische behandeling. De testen vinden plaats in een aparte ruimte op school.
Het briefje bevatte een opsomming van misstanden die de jongen met een groepje vrienden had gesignaleerd. Een uur lang hadden ze zitten keten, zingen en kennelijk ook een briefje zitten schrijven. De rode lijn van hun boodschap was hun beklag over de autoritaire houding van de schoolleiding en het gebrek aan inspraak van jongeren. Expliciet verzochten ze mij om dit probleem aan de orde te stellen, omdat er naar hen toch niet geluisterd zou worden.
Een kwartier later sprak ik met een meisje van 16. Zij vertelde me dat sommige vriendinnen ongewenst zwanger raken, maar dan geen abortus kunnen betalen. Dit verhaal was opmerkelijk, omdat abortus in overheidsklinieken in principe wordt vergoed. Kennelijk was er dus een mismatch tussen de beschikbare medische zorg en de kennis van de jonge meiden over die zorg.
Zelfs tijdens een willekeurige wandeling op de universiteitscampus in Addis Abeba, heb ik met meerdere jongeren gesproken over seksuele voorlichting, drugs en lokale tradities. Ze waren heel benieuwd hoe Nederlanders met deze thema’s omgaan en vroegen me het hemd van het lijf.
Bovenstaande voorbeelden geven aan waarom het zo belangrijk is jongeren te betrekken bij hun eigen seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. Niet alleen zijn ze op een leeftijd, waarop er veel wordt geëxperimenteerd - of ouders en docenten dat nu toestaan of niet, maar bovendien vormen jongeren in sommige landen 40-90% van de totale bevolking. In Ethiopië bijvoorbeeld, is de bevolkingsgroei gigantisch en is 64,6 % jonger dan 25 jaar. Juist onder jongeren vinden veel ongewenste zwangerschappen en HIV-besmettingen plaats. Met name meisjes zijn daarvan de dupe met 64% van de nieuwe HIV-besmettingen. Nederland investeert dan ook stevig in programma’s die ten goede komen aan jongeren, opdat zij zelf kunnen besluiten met wie en wanneer zij seks hebben en hoe ze zichzelf daarbij kunnen beschermen.
Het betrekken van jongeren gebeurt onder meer via community sensitization programma’s: dans- en toneelvoorstellingen waarin seksuele voorlichting verwerkt is. Dansworkshops vormen voor jongeren ook een goede reden om naar jongerencentra te gaan, waar ze eveneens informatie, medische zorg en anticonceptie kunnen krijgen.
Op internationaal niveau werken we intensief samen met partners zoals Choice for Youth en Dance4Life om jongeren een stem te geven in het internationale debat. Deze organisaties trainen op hun beurt jongeren in landen als Ghana, Kenia, Argentinië en Ethiopië om op te komen voor hun eigen rechten. De jongerenambassadeur voor SRGR, spree zich op internationaal niveau uit voor de seksuele en reproductieve rechten van jongeren wereldwijd. Op deze manier hopen we de initiatieven van jongeren uit partnerlanden te ondersteunenen, zodat zij in de toekomst zelf het heft in eigen handen kunnen nemen.
Door met de jongeren mee te dansen was het mogelijk hun vertrouwen te winnen en lokale misstanden boven tafel te krijgen. Het betreffende briefje heb ik overhandigd aan de lokale jongerenorganisatie. Aan hen nu de uitdaging om het gesprek met de schoolleiding aan te gaan. Uiteraard blijven we hen daarbij van harte ondersteunen.
