De tango ontstond ooit als nostalgische dans tussen havenarbeiders in de immigrantenwijk la Boca. Hunkerend naar hun vaderland, hun familie en het lieflijke leven in Europa, dansten mannen cheeck-to-cheek op de muziek van de accordeon. Overdag maakten ze lange dagen met het laden en lossen van schepen, ’s avonds dansten ze weg naar een wereld vol dromen, herinneringen en toekomstidealen.
Hoewel de tango aanvankelijk gedanst werd in bordelen en semi-criminele dansgeleden, won zij aan status en populariteit doordat jongeren uit de hogere klassen deze uitgaansgelegenheden bezochten. Sommigen van deze jongeren reisden naar Europa, waar ze de sensuele dans verspreidden. In de jaren ’13 en ’14 werd de tango vooral in Parijs een grandioos succes en verplaatste ze zich naar meer sociaal geaccepteerde dansgelegenheden. De modieuze Parijzenaars ontworpen tangojurken met split om beter te kunnen bewegen, oker werd de kleur van de tango en er werden speciale theemiddagen georganiseerd waar de tango werd gedanst. Engeland en Italië volgden al snel en Argentijnse tangodansleraren richtten dansscholen op door heel Europa. Alleen de Duitse Keizer verbood zijn onderdanen deze ‘wilde en sensuele dans’ in uniform te dansen. Verschillende dames van lichte zeden maakten gebruik van de populariteit door reclame te maken voor ‘de horizontale tango’ die beter in bed kon worden gedanst.
Na dit grote succes in Europa reisde de tango terug naar Noord- en Zuid-Amerika, waar zij nu echt salonfähig werd en met een orquestra típica van viool, piano en bandeon in de vele barren van Buenos Aires werd gedanst. Vrijwel alles uit Europa wordt door de nostalgische Argentijnen immers met open armen ontvangen en bijna per definitie als goede smaak gekwalificeerd. Met die oversteek en de nog altijd nostalgische en naar het Europese verleden hunkerende inborst van de Argentijnen, werd de dans in de jaren 1920 melancholieker. Ook nu nog, in een tijd waarin veel Argentijnen terug verlangen naar de economische, sociale en culturele bloeitijd van weleer, ligt er in de passen, blikken en bewegingen van tangoparen onmiskenbaar melancholie verscholen.
Wie Buenos Aires bezoekt en door de straten van de stad struint, doet er goed aan op zondagmiddag naar de vintage markt in San Telmo te gaan, waar straatverkopers antieke sieraden, vintage kleding, maté bekers, koeienvellen en allerlei andere schatten verkopen. Tussen de honderden kraampjes en straatartiesten, vind je verschillende tangoparen die in enigszins verschoten tangojurken en – pakken het publiek biologeren met sensuele moves, gestroomlijnde bewegingen en ongecensureerde passie. Pas tijdens de bewondering wel op voor zakkenrollers, want die zijn op deze markten net zo wijdverspreid als de kostbare schatten van de markt.
Voor wie geïnspireerd is en zich zelf aan de danskunsten van de tango wil wijden, raad ik één van de vele ‘ milonga’s ’ of danszalen van de stad aan, waar keurig geklede mannen en vrouwen in de rij staan om je de fijne kunsten van de tango bij te brengen. Daarbij geldt een strikte rolverdeling tussen tango maestro’s die de wereld over reizen om anderen te inspireren, tangureros die op het podium optreden, DJ’s die de dansvloer in beweging brengen, live muzikanten en zangers. Het mooist vind ik de oude milongueros die met hun eveneens stokoude geliefde avond aan avond blijven dansen om hun jeugd te doen herleven.
Als bakermat van de tango vindt in Buenos Aires éénmaal per jaar het Festival Mundial de Tango plaats. Op verschillende locaties in de stad dansen tangostellen de sterren van de hemel en kun je in pop-up winkeltjes tangojurken, schoenen en acessoires kopen. Koppels uit de hele wijde wereld reizen in augustus – hartje winter in Argentinië – naar Buenos Aires om de finale van dit mondiale tangokampioenschap op hun naam te kunnen schrijven. Zo ook de Nederlands-Braziliaanse Carlos en Mirella, die wij natuurlijk graag gingen aanmoedigen. In het prachtig gerestaureerde Usina del Arte dansten zij voor het oog van een professionele jury die hun optreden beoordeelde op snelheid, precisie, passie, moeilijkheidsgraad en outfits: veel sexy kanten, zwarte, rode, zilveren en gouden glitterjurken met hoge split en wijde broeken voor de mannen. Ze moeten er immers soepel in kunnen bewegen. We keken onze ogen uit.
Een gepassioneerde tangodanseres met de prachtige naam Carmen zei mij eens: jij grijpt de tango niet, maar de tango grijpt jou. Dat gebeurde bij mij enigszins, maar mijn man werd meer gegrepen door voetbal. It takes two to tango, dus helaas hebben wij ons in Argentinië nog niet tot een soepel dansend tagokoppel getransformeerd. Gelukkig doceren Carlos en Mirella hun talent ook in Nederland, dus hopelijk komt de lockdown snel ten einde en kan de tango ook hier weer vrij gedanst worden.
Comments